Gudaosteko Euskal poesiaren antologiak. Poetikak eta irakurketa soziokulturalak

  1. Otaegi Imaz, Lourdes
Aldizkaria:
Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

ISSN: 0210-1564

Argitalpen urtea: 2013

Alea: 58

Zenbakia: 2

Orrialdeak: 515-556

Mota: Artikulua

Beste argitalpen batzuk: Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

Laburpena

Poesia antologiek euskal literaturaren historian eta kanonean jokatu duten funtzioa har - tu da aztergaitzat artikulu honetan, bereziki antologien hezkuntza funtzioaz eta literaturaren balioak irakurleengana helburu didaktikoez helarazteko zeregin bitartekariaz. XX. mendeko poesia antologia garrantzitsuenen inguruko hausnarketak agirian ezarriko du literatur tes - tuen balioaren epaiketan hizkuntza ereduari loturiko irizpideak izan duen garrantzi handia, poesia modernoaren kanonizazioan indar gehienez jokatu duen bektorea bilakatzeraino. Bestalde, euskal literaturaren sisteman jokatzen duten balio irizpideetan, hizkuntzaren egoe - ra soziolinguistikoak duen indar grabitazionalaren inguruan hausnartzen da, bai gizarte mai - lan bizi duen egoera diglosikoari buruz, bai estandarizazio prozesu berankorraren ondorioei buruz.

Erreferentzia bibliografikoak

  • «AITZOL» ARIZTIMUÑO, J., 1931, «La muerte del euskera o los profetas de mal aguero» in El dia, 7-27 azaroa, 1931. Berrargitaratua: Jose Ariztimuño «Aitzol», 1988, Idazlan Guztiak. Obras Completas, Donostia: Erein, 335-381.
  • ALDEKOA, I., 1991, Una antologia de la Poesía Vasca. Euskal poesiaren antologia, Madrid: Visor.
  • AMENABAR, J., 1983, Euskal poesia kultoaren bilduma (1880-1963), Donostia: Elkar.
  • ARANBARRI, I., IZAGIRRE, Koldo, 1997, «Batxi, idazle ezezaguna» in Hau mundu arrano hau, J.B. Bilbao Batxi, Donostia: Susa.
  • IZAGIRRE, K., MENDIGUREN, X., 1988, Euskal literaturaren antologia, Donostia: Elkar.
  • ARBELBIDE, X., 1999, «Piarres Lafitte», Bidegileak bilduma, Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
  • ARISTIMUNHO, F., 2009, Poesia Bascadas origens à Guerra Civil. Sao Paulo: Hedra.
  • ASKOREN ARTEAN, 2011, Desira desordenatuak, Donostia: Elkar.
  • ASKOREN ARTEAN, 2009, Desira, Plazer, Donostia: Txalaparta.
  • ATXAGA, B, 2011, «El imposible vencido» in Andres-Suarez, Irene, Rivas, A., 2011, Bernardo Atxaga, Madrid: Arco.
  • BARNATAN, M. R., 1970, Antologia de la beat generation, Barcelona: Plaza y Janes.
  • BERGLES, C. , 2008, Branil bomocetovo hiso. Antologija moderne baskovske poezije, Liubljana: Aleph.
  • BIJUESCA, J., 2010a, «Literatura eta mezenasgoa XVI. eta XVII. mendeetako Euskal Herri Penintsularrean: Mikoletaren «Vuestra Merced»-en aitzakiaz», Oihenart, 2010, 25, 7-40. Online bertsioa http://www.euskomedia.org/PDFAnlt/literatura/25/25007040.pdf [2014-07-24]
  • BIJUESCA, J., 2010b, «Praktika literarioaren esparru sozialak eta XVIII. mendeko euskal literatura penintsularra: Naissance de l’écrivain», Euskera, 2010, 55,2., 877-914. Online bertsioa http://www.euskaltzaindia.net/dok/euskera/75387.pdf [2014-07- 24]
  • GABILONDO, J., 2006, «Kanonaren sorrera euskal literaturan» in Nazioaren hondarrak: Euskal literatura garaikidearen historia postnazional baterako hastapenak, Bilbo: EHU-UPV, 63-89.
  • GABILONDO, J., 2014, Elkarrizketa : «Egun euskal literatura postnazionalaren triangeluaren ertzak Maialen Lujanbio, Toti Martinez de Lezea eta Ramon Saizarbitoria dira», Naiz egunkarian, «Gaur8» atalean (2014-02-22), Online bertsioa: http:// www.gaur8.info/edukiak/20140222/448420/Joseba-Gabilondo-Egun-euskal-literatura-postnazionalaren-triangeluaren-ertzak-Maialen-Lujanbio-Toti-Martinez-Lezea-eta-Ramon-Saizarbitoria-dira» [2014-07-24]
  • GABUNIA, S., STURUA, N., 1991, Euskal poesiaren antologia. Baskuri poeziis antologia, Tblisi: Metsniereba.
  • GONZÁLEZ DE LANGARICA, P, GARTZIA TRUJILLO, S., 2010, Ahotsa, hitzak, hizkuntzak. Voz, palabras, lenguas. Voix, mots, langues. Voice, words, languages. Bilbo: Euskaltzaindia.
  • GUILLEN, C., 1985, Entre lo uno y lo diverso. Introducción a la literatura comparada. Barcelona: Editorial Crítica.
  • IBIÑAGABEITIA, A., 1955, «Milla euskal olerki eder», in Euzko Gogoa, 1955, Ilbeltza-Otsaila, 1-2., 31. On-line, www.ibiñagabeitia/
  • IZAGIRRE, K., MENDIGUREN, X., 1998, Euskal literaturaren antologia, Donostia: Elkar.
  • KORTAZAR, J., 1984, Reduccións. Revista de poesia, nº 22, Barcelona.
  • KORTAZAR, J., 2000, A ponte das palabras.Poesia vasca 1990-2000, Pontevedra: Letras de Cal.
  • KORTAZAR, J., 2006, Montañas en la niebla. Poesia Vasca de los años 90 , Barcelona: DVD poesia.
  • LAFITTE, J., 1942, Le basque et la littérature d’expression basque en Labourd, BasseNavarre et Soule, Bayonne: Librairie «Le Livre», Aintzina bilduma.
  • LAKARRA, J., URGELL, B., BIGURI, K, 1983, Euskal baladak azterketa eta antologia, Donostia: Hordago.
  • LEKUONA, J. M., 1989, «Aita Santi Onaindiaren olerkigintza» in Onaindia, S., Olerki guztien bilduma. Larrea: Karmel. XI-XXVI.
  • LIZARDI, J., «Olermen-irakite» (Euzkadi, 1930-07-1) in Otaegi, M. L., Xabier Lizardi. Kazetari-lanak, Donostia: Erein, 309-311 or.
  • MANGUEL, A., 1988, Una historia de la lectura, Barcelona: Lumen.
  • MANTEROLA, J., 1880, Cancionero Basco, Donostia: Baroja imp. (Edizio faksimilea, 2011).
  • OLAZIREGI, M. J., 2011, «Narrativa» in Euskal Literaturaren Historia. XX mendea. http://www.basqueliterature.com/basque/historia/hogeimende/narratiba[Azken ikustaldia, 2014-VII-24]
  • OLAZIREGI, M. J., 2007, Six Basque Poets, London: Arc.
  • ONAINDIA, S., 1954, Milla euskal olerki eder, Itxaropena, Zarautz.
  • ONAINDIA, S., 1975, Euskarazko 100 maitasun olerkirik hoberenak/ Las cien mejores poesías de Amor de la Lengua Vasca, , Bilbo: Editorial La gran enciclopedia vasca.
  • ONAINDIA, S., 1990, Euskal literatura, VI alea. Online kontsultatua. http://zubitegia. armiarma.com/?p=ona-310 [2014—08-06]
  • OTAEGI, L., 2012, «Modern basque Poetry» (2012:235-240) in Olaziregi, Maria Jose, Basque Literary History, Nevada, USA: Center for basque Studies, Univ, Reno, 235-240.
  • PALACIOS, M. (ed.), 2012, Forked Tongues: Galician, Basque and Catalan Women’s Poetry in Translations by Irish Writers, Dublin: Shearsman Books.
  • PALENQUE, M., 2004, «Historia, antología, poesia: la poesia española del siglo XX en las antologias generales (1908-1941) in Leonardo Romero Tobar Historia literaria/Historia de la literatura, Prensas Universitarias de Zaragoza, 312-347.
  • POZUELO YVANCOS, José María; VICENTE, Francisco (eds.), 1996, Mundos de ficción. Actas del VI Congreso Internacional de la A.E.S. Murcia, Universidad.
  • RABADE, M. C, 2004, As antoloxías de poesía en Galicia e Cataluña, Universidade de Santiago de Compostela, 2004.
  • RABADE, M. C., 2004, «Las antologías de mujeres en la poesía catalana (1975-2001)», in Lectora. Revista de Dones i Textualitat: 10, 325-336.
  • RETOLAZA, I., 2010a, «Canones y contra canones». El discurso no lirico en la poesía contemporánea: espacios, sujetos, hibridación enunciativa, medianidad, Madrid: Ministerio de Ciencia e Innovación, 225-248.
  • RETOLAZA, I., 2010b, «Literatura herrikoia, herri-literatura, herri-idazleak: herrikoitasun kontzeptuez zenbait gogoeta» in Toledo, Ana (ed.), I Historiografia Jardunaldiak. Euskera. 2010, 55, 2. 953-976. Bilbo, 953-976.
  • SAN MARTIN, J., 1969, Uhin berri, Bilbo: SGEP.
  • SARASOLA, I., 1973, Gerraondoko euskal poesiaren antologia. 1945-1964, Donostia: Lur.
  • SODUPE, P., 2011, 50eko hamarkadako euskal literatura, Donostia: Utriusque Vasconiae.
  • SPIVAK, G., 1994, «Can the Subaltern Speak?» in Patrick Williams/Laura Chrisman (ed.), Colonial Discourse and Post-Colonial Theory: A Reader, New York: Harvester/Wheatsheaf, 66-111.
  • TORREALDAI, J. M., 1977, Euskal idazleak gaur, Donostia: Jakin.
  • TORREALDAI, J. M., 1997, Euskal kultura gaur, Donostia: Jakin.
  • UGALDE, M. 1970, «Uhin berri», Juan San Martin Martin», Zeruko Argia, 1970- 01-25.
  • URKIZU, Patri, 1985, Eros, eros…, Donostia: Baroja.
  • URKIZU, Patri, 2013, Poesia Vasca. Antologia bilingue, Madrid: UNED.
  • VAN DIJK, T., 1999, Ideologia, Una aproximación multidisciplinaria, Barcelona: Gedisa.
  • ZALDUA, I. (ed.), 2005a, Poetikak & Poemak, Donostia: Erein.
  • ZALDUA, I., 2005b, «Sandwich-aren sindromea edo Tropela delakoa azaltzeko ahalegin bat» in Apalategi, U., Belaunaldi literarioak auzitan, Utriusque Vasconiae, Donostia, 91-118.