Gudaosteko Euskal poesiaren antologiak. Poetikak eta irakurketa soziokulturalak

  1. Otaegi Imaz, Lourdes
Journal:
Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

ISSN: 0210-1564

Year of publication: 2013

Volume: 58

Issue: 2

Pages: 515-556

Type: Article

More publications in: Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

Abstract

The part played by poetry anthologies in the history and canon of Basque literature is examined, in particular the educational function of anthologies and their role in mediating in the transmission of literary values to readers. Reflection on the major 20th century poetry anthologies brings out the importance of criteria based on models of language in judgments on the value of literary texts, to the point where they constitute the prime vector in forming the canon of modern poetry. In addition, the force of attraction caused by the sociolinguistic situation in the matter of evaluative criteria within the system of Basque literature is also a focus of reflection, both with regard to the diglossic situation at present experienced and to the consequences of a belated standardisation.

Bibliographic References

  • «AITZOL» ARIZTIMUÑO, J., 1931, «La muerte del euskera o los profetas de mal aguero» in El dia, 7-27 azaroa, 1931. Berrargitaratua: Jose Ariztimuño «Aitzol», 1988, Idazlan Guztiak. Obras Completas, Donostia: Erein, 335-381.
  • ALDEKOA, I., 1991, Una antologia de la Poesía Vasca. Euskal poesiaren antologia, Madrid: Visor.
  • AMENABAR, J., 1983, Euskal poesia kultoaren bilduma (1880-1963), Donostia: Elkar.
  • ARANBARRI, I., IZAGIRRE, Koldo, 1997, «Batxi, idazle ezezaguna» in Hau mundu arrano hau, J.B. Bilbao Batxi, Donostia: Susa.
  • IZAGIRRE, K., MENDIGUREN, X., 1988, Euskal literaturaren antologia, Donostia: Elkar.
  • ARBELBIDE, X., 1999, «Piarres Lafitte», Bidegileak bilduma, Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
  • ARISTIMUNHO, F., 2009, Poesia Bascadas origens à Guerra Civil. Sao Paulo: Hedra.
  • ASKOREN ARTEAN, 2011, Desira desordenatuak, Donostia: Elkar.
  • ASKOREN ARTEAN, 2009, Desira, Plazer, Donostia: Txalaparta.
  • ATXAGA, B, 2011, «El imposible vencido» in Andres-Suarez, Irene, Rivas, A., 2011, Bernardo Atxaga, Madrid: Arco.
  • BARNATAN, M. R., 1970, Antologia de la beat generation, Barcelona: Plaza y Janes.
  • BERGLES, C. , 2008, Branil bomocetovo hiso. Antologija moderne baskovske poezije, Liubljana: Aleph.
  • BIJUESCA, J., 2010a, «Literatura eta mezenasgoa XVI. eta XVII. mendeetako Euskal Herri Penintsularrean: Mikoletaren «Vuestra Merced»-en aitzakiaz», Oihenart, 2010, 25, 7-40. Online bertsioa http://www.euskomedia.org/PDFAnlt/literatura/25/25007040.pdf [2014-07-24]
  • BIJUESCA, J., 2010b, «Praktika literarioaren esparru sozialak eta XVIII. mendeko euskal literatura penintsularra: Naissance de l’écrivain», Euskera, 2010, 55,2., 877-914. Online bertsioa http://www.euskaltzaindia.net/dok/euskera/75387.pdf [2014-07- 24]
  • GABILONDO, J., 2006, «Kanonaren sorrera euskal literaturan» in Nazioaren hondarrak: Euskal literatura garaikidearen historia postnazional baterako hastapenak, Bilbo: EHU-UPV, 63-89.
  • GABILONDO, J., 2014, Elkarrizketa : «Egun euskal literatura postnazionalaren triangeluaren ertzak Maialen Lujanbio, Toti Martinez de Lezea eta Ramon Saizarbitoria dira», Naiz egunkarian, «Gaur8» atalean (2014-02-22), Online bertsioa: http:// www.gaur8.info/edukiak/20140222/448420/Joseba-Gabilondo-Egun-euskal-literatura-postnazionalaren-triangeluaren-ertzak-Maialen-Lujanbio-Toti-Martinez-Lezea-eta-Ramon-Saizarbitoria-dira» [2014-07-24]
  • GABUNIA, S., STURUA, N., 1991, Euskal poesiaren antologia. Baskuri poeziis antologia, Tblisi: Metsniereba.
  • GONZÁLEZ DE LANGARICA, P, GARTZIA TRUJILLO, S., 2010, Ahotsa, hitzak, hizkuntzak. Voz, palabras, lenguas. Voix, mots, langues. Voice, words, languages. Bilbo: Euskaltzaindia.
  • GUILLEN, C., 1985, Entre lo uno y lo diverso. Introducción a la literatura comparada. Barcelona: Editorial Crítica.
  • IBIÑAGABEITIA, A., 1955, «Milla euskal olerki eder», in Euzko Gogoa, 1955, Ilbeltza-Otsaila, 1-2., 31. On-line, www.ibiñagabeitia/
  • IZAGIRRE, K., MENDIGUREN, X., 1998, Euskal literaturaren antologia, Donostia: Elkar.
  • KORTAZAR, J., 1984, Reduccións. Revista de poesia, nº 22, Barcelona.
  • KORTAZAR, J., 2000, A ponte das palabras.Poesia vasca 1990-2000, Pontevedra: Letras de Cal.
  • KORTAZAR, J., 2006, Montañas en la niebla. Poesia Vasca de los años 90 , Barcelona: DVD poesia.
  • LAFITTE, J., 1942, Le basque et la littérature d’expression basque en Labourd, BasseNavarre et Soule, Bayonne: Librairie «Le Livre», Aintzina bilduma.
  • LAKARRA, J., URGELL, B., BIGURI, K, 1983, Euskal baladak azterketa eta antologia, Donostia: Hordago.
  • LEKUONA, J. M., 1989, «Aita Santi Onaindiaren olerkigintza» in Onaindia, S., Olerki guztien bilduma. Larrea: Karmel. XI-XXVI.
  • LIZARDI, J., «Olermen-irakite» (Euzkadi, 1930-07-1) in Otaegi, M. L., Xabier Lizardi. Kazetari-lanak, Donostia: Erein, 309-311 or.
  • MANGUEL, A., 1988, Una historia de la lectura, Barcelona: Lumen.
  • MANTEROLA, J., 1880, Cancionero Basco, Donostia: Baroja imp. (Edizio faksimilea, 2011).
  • OLAZIREGI, M. J., 2011, «Narrativa» in Euskal Literaturaren Historia. XX mendea. http://www.basqueliterature.com/basque/historia/hogeimende/narratiba[Azken ikustaldia, 2014-VII-24]
  • OLAZIREGI, M. J., 2007, Six Basque Poets, London: Arc.
  • ONAINDIA, S., 1954, Milla euskal olerki eder, Itxaropena, Zarautz.
  • ONAINDIA, S., 1975, Euskarazko 100 maitasun olerkirik hoberenak/ Las cien mejores poesías de Amor de la Lengua Vasca, , Bilbo: Editorial La gran enciclopedia vasca.
  • ONAINDIA, S., 1990, Euskal literatura, VI alea. Online kontsultatua. http://zubitegia. armiarma.com/?p=ona-310 [2014—08-06]
  • OTAEGI, L., 2012, «Modern basque Poetry» (2012:235-240) in Olaziregi, Maria Jose, Basque Literary History, Nevada, USA: Center for basque Studies, Univ, Reno, 235-240.
  • PALACIOS, M. (ed.), 2012, Forked Tongues: Galician, Basque and Catalan Women’s Poetry in Translations by Irish Writers, Dublin: Shearsman Books.
  • PALENQUE, M., 2004, «Historia, antología, poesia: la poesia española del siglo XX en las antologias generales (1908-1941) in Leonardo Romero Tobar Historia literaria/Historia de la literatura, Prensas Universitarias de Zaragoza, 312-347.
  • POZUELO YVANCOS, José María; VICENTE, Francisco (eds.), 1996, Mundos de ficción. Actas del VI Congreso Internacional de la A.E.S. Murcia, Universidad.
  • RABADE, M. C, 2004, As antoloxías de poesía en Galicia e Cataluña, Universidade de Santiago de Compostela, 2004.
  • RABADE, M. C., 2004, «Las antologías de mujeres en la poesía catalana (1975-2001)», in Lectora. Revista de Dones i Textualitat: 10, 325-336.
  • RETOLAZA, I., 2010a, «Canones y contra canones». El discurso no lirico en la poesía contemporánea: espacios, sujetos, hibridación enunciativa, medianidad, Madrid: Ministerio de Ciencia e Innovación, 225-248.
  • RETOLAZA, I., 2010b, «Literatura herrikoia, herri-literatura, herri-idazleak: herrikoitasun kontzeptuez zenbait gogoeta» in Toledo, Ana (ed.), I Historiografia Jardunaldiak. Euskera. 2010, 55, 2. 953-976. Bilbo, 953-976.
  • SAN MARTIN, J., 1969, Uhin berri, Bilbo: SGEP.
  • SARASOLA, I., 1973, Gerraondoko euskal poesiaren antologia. 1945-1964, Donostia: Lur.
  • SODUPE, P., 2011, 50eko hamarkadako euskal literatura, Donostia: Utriusque Vasconiae.
  • SPIVAK, G., 1994, «Can the Subaltern Speak?» in Patrick Williams/Laura Chrisman (ed.), Colonial Discourse and Post-Colonial Theory: A Reader, New York: Harvester/Wheatsheaf, 66-111.
  • TORREALDAI, J. M., 1977, Euskal idazleak gaur, Donostia: Jakin.
  • TORREALDAI, J. M., 1997, Euskal kultura gaur, Donostia: Jakin.
  • UGALDE, M. 1970, «Uhin berri», Juan San Martin Martin», Zeruko Argia, 1970- 01-25.
  • URKIZU, Patri, 1985, Eros, eros…, Donostia: Baroja.
  • URKIZU, Patri, 2013, Poesia Vasca. Antologia bilingue, Madrid: UNED.
  • VAN DIJK, T., 1999, Ideologia, Una aproximación multidisciplinaria, Barcelona: Gedisa.
  • ZALDUA, I. (ed.), 2005a, Poetikak & Poemak, Donostia: Erein.
  • ZALDUA, I., 2005b, «Sandwich-aren sindromea edo Tropela delakoa azaltzeko ahalegin bat» in Apalategi, U., Belaunaldi literarioak auzitan, Utriusque Vasconiae, Donostia, 91-118.