Innovación educativa para la internacionalización y la convergencia de la enseñanza del ciberperiodismo en Iberoamérica

  1. Larrondo Ureta, Ainara 1
  2. Canavilhas, Joao 2
  3. Fernandes Teixeira, Juliana 3
  4. Luiz Martins, Gerson 4
  5. Meso Ayerdi, Koldobika 1
  6. Pérez Dasilva, Jesús 1
  7. Peña Fernández, Simón 1
  8. Zamith, Fernando 5
  1. 1 Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea
    info

    Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea

    Lejona, España

    ROR https://ror.org/000xsnr85

  2. 2 Universidad da Beira Interior / Labcom
  3. 3 Universidade Federal do Piauí
    info

    Universidade Federal do Piauí

    Teresina, Brasil

    ROR https://ror.org/00kwnx126

  4. 4 Universidade Federal de Mato Grosso do Sul – UFMS
  5. 5 Universidade Do Porto
    info

    Universidade Do Porto

    Oporto, Portugal

    ROR https://ror.org/043pwc612

Zeitschrift:
Anàlisi: Quaderns de comunicació i cultura

ISSN: 0211-2175 2340-5236

Datum der Publikation: 2020

Nummer: 62

Seiten: 35-56

Art: Artikel

DOI: 10.5565/REV/ANALISI.3264 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openOpen Access editor

Andere Publikationen in: Anàlisi: Quaderns de comunicació i cultura

Zusammenfassung

Aquest article examina un cas pràctic d’adaptació de les estratègies d’ensenyament-aprenentatge universitàries en ciberperiodisme desenvolupat en el marc d’un Projecte d’Innovació Educativa (PEU) finançat per la Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU) (2018-2019). Aquest ha comptat amb la col·laboració de set docents i un total de vint-i-cinc estudiants de la Universitat Federal de Mato Grosso del Sud (Brasil), Universitat Federal de Piauí (Brasil), Universitat de la Beira Interior (Portugal) i Universitat de Porto (Portugal), juntament amb la Universitat del País Basc (Espanya), impulsora de la iniciativa. Segons l’estudi, les assignatures universitàries de ciberperiodisme representen un viver d’innovació didàctica amb grans opcions d’anàlisi i desenvolupament, a partir de l’aplicació a l’aula d’estratègies com el treball cooperatiu virtual, en funció de metodologies i enfocaments com l’Aprenentatge Basat en Projectes (APB) i la «internacionalització a casa» —Internalisation at Home (IaH). El cas examinat evidencia així que l’ensenyament d’aquesta especialitat convergeix avui en l’àmbit iberoamericà en les activitats pròpies de l’aula aportant conclusions rellevants sobre els avantatges i els inconvenients d’aquestes aproximacions docents des del punt de vista del procés formatiu de l’alumnat natiu digital.

Informationen zur Finanzierung

Geldgeber

Bibliographische Referenzen

  • ANECA (2005). Libro blanco: Títulos de Grado en Comunicación. Recuperado de http://www.aneca.es/media/150336/libroblanco_comunicacion_def.pdf
  • BEELEN, J. y JONES, E. (2015). «Redefining Internationalization at Home». En: CURAJ, A. et al. The European Higher Education Area. Cham: Springer, 59-72.
  • BENDER, W. (2012). Project-Based Learning: Differentiating Instruction for the 21st Century. California: Corwin.
  • BHUIYAN, S.I. (2010). «Teaching media convergence and its challenges». Asia Pacific Media Educator, 20, 115-122.
  • BOSS, S. y KRAUSS, J. (2007). Reinventing Project-Based Learning: Your field-guide to real-word projects in the Digital Age. Washington: ISTE.
  • CARVALHO, K.; LEMOS DE SOUZA, G.; MOURA, S. y BRITO, F. (2014). «Collaborative Learning in Digital Journalism». Brazilian Journalism Research, 10 (1), 238-259. https://doi.org/10.25200/BJR.v10n1.2014.633
  • COCHRANE, T. (2014). «Critical success factors for transforming pedagogy with mobile web 2.0». British Journal of Educational Technology, 45 (1), 65-82. https://doi.org/10.1111/j.1467-8535.2012.01384.x
  • CROWTHER, P.; JORIS, M.; OTTEN, M.; NILSSON, B.; TEEKENS, H. y WÄCHTER, B. (2000). Internationalisation at home: A position paper. Amsterdam: EAIE.
  • DE WIT, H. y LEASK, B. (2017). «Preparing global citizenry, implications for curriculum». En: Higher Education in the World 6. Towards a Socially Responsible University: Balancing the Global with the Local. Barcelona: GUNI-ACUP.
  • FERRÉS, J. (2008). La educación como industria del deseo: Un nuevo estilo educativo. Barcelona: Gedisa.
  • FINBERG, H. (2013). Rethinking journalism education: A Call for Innovation. Florida: Poynter Institute. Recuperado de http://www.newsu.org/course_files/StateOfJournalismEducation2013.pdf
  • FLORES, J.M. (2016). «¿Que enseñar y cómo enseñar?: Perspectivas en la evolución de las facultades de comunicación para la enseñanza del ciberperiodismo». C&S – São Bernardo do Campo, 38 (3), 5-33. https://doi.org/10.15603/2175-7755/cs.v38n3p5-33
  • GARRIGÓS, J. y VALERO-GARCÍA, M. (2012). «Hablando sobre Aprendizaje Basado en Proyectos con Júlia». Revista de Docencia Universitaria-REDU, 10 (3), 125-151.
  • HARRISON, N. (2015). «Practice, problems and power in ‘internationalisation at home’: critical reflections on recent research evidence». Teaching in Higher Education, 20 (4), 412-430. https://doi.org/10.1080/13562517.2015.1022147
  • HOLMES, P. y O’NEILL, G. (2012). «Developing and evaluating intercultural competence: Ethographies of intercultural encounters». International Journal of Intercultural Relations, 36 (5), 707-718.
  • HOWLAND, J.L.; MOORE, J.L. y CAPLOW, J. (2015). «Sizzling Innovation in Online Teaching and Design». En: OREY, M. y BRANCH, R.M. (eds.). Educational Media and Technology Yearbook. Cham: Springer, 55-67.
  • HUME, E. y ABBOT, S. (2017). The Future of Investigative Journalism: Global, Networked and Collaborative. Recuperado de https://cmds.ceu.edu/sites/cmcs.ceu.hu/files/attachment/article/1129/humeinvestigativejournalismsurvey_0.pdf
  • ISHIKURA, Y. (2015). «Realizing Internationalization at Home Through English-Medium Courses at a Japanese University: Strategies to Maximize Student Learning». Higher Learning Research Communications, 5 (1), 11- 28. https://doi.org/10.18870/hlrc.v5i1.237
  • IVARS, B. (2010). Las herramientas web en la enseñanza y aprendizaje del ciberperiodismo en las universidades de la Comunidad Valenciana. Tesis doctoral. Universidad de Valencia.
  • KNIGHT, J. (2007). Internationalization of higher education: New directions, new challenges. Paris: IAU.
  • LARRONDO, A.; RIVERO, D. y MESO, K. (2014). «Metodologías activas para la formación en ciberperiodismo: La simulación de entornos profesionales convergentes y 2.02». En: FOMBONA, J. y CALDEVILLA, D. (coords.). Nuevas formulaciones de los contenidos docentes. Madrid: McGraw Hill, 327-338.
  • LARRONDO, A. y PEÑA, S. (2018). «Keeping pace with journalism training in the age of social media and convergence: How worthwhile is it to teach online skills?». Journalism, 19 (6), 877-891. https://doi.org/10.1177/1464884917743174
  • MALDONADO, M. (2008). «Aprendizaje basado en proyectos colaborativos: Una experiencia en educación superior». Laurus: Revista de Educación, 14 (28), 158-180.
  • MONGE, C. y MONTALVO, D. (2014). «La gestión de proyectos de innovación educativa basados en el aprendizaje cooperativo: Análisis para su implementación». Revista Ibero-Americana de Estudios em Educaçao, 9 (1), 112-119.
  • MOODY, M. y BURLESON, C. (2013). «Using Service-Based, Collaborative Teaching in Journalism Courses». Teaching Journalism and Mass Communication, 3 (2). Recuperado de https://aejmc.us/spig/2013/utilizing-service-based-collaborative-teaching-in-journalism-courses/
  • PALACIOS, M. y DÍAZ NOCI, J. (eds.) (2009). Ciberperiodismo: Métodos de investigación. Una aproximación multidisciplinaria. Leioa: Servicio Editorial de la Universidad del País Vasco.
  • PARRA, J.; CASTRO, C. y AMARILES, M. (2014). «Casos de éxito de la aplicación de la metodología de aprendizaje basado en problemas ABP». Revista de Investigaciones IngEam, 1 (1), 12-23.
  • PATTON, A. (2012). Work that matters: The teacher’s guide to project-based learning. Londres: Paul Hamlyn Foundation.
  • RUIZ, M.ª J. (2010). «La utilización didáctica de recursos audiovisuales en el escenario de la convergencia mediática». En: SIERRA, J. y SOTELO, J. (coord.). Métodos de innovación docente aplicados a los estudios de Ciencias de la Comunicación. Madrid: Fragua, 36-43.
  • SALAVERRÍA, R. (2011). «Online journalism meets the university: Ideas for teaching and research». Brazilian Journalism Research, 7 (2), 137-152. https://doi.org/10.25200/BJR.v7n2.2011.356
  • SÁNCHEZ, J.M. (2014). «Herramientas digitales para la innovación docente: El uso de storify». En: SANTOS-MARTÍNEZ, C.J. (coord.). Didáctica actual para la enseñanza superior. Madrid: ACCI, 465-479.
  • SIERRA, J. y SOTELO, J. (coord.) (2010). Métodos de innovación docente aplicados a los estudios de Ciencias de la Comunicación. Madrid: Fragua.
  • TARCIA, L. y MARINHO, S.P. (2008). «Challenges and New Ways of Teaching Journalism in Times of Media Convergence». Brazilian Journalism Research, 4 (2), 25-53.
  • TEIXEIRA, J. y LARRONDO, A. (2016). «Estratégias de formação dos ciberjornalistas no contexto das redações convergentes e 2.0: A simulação de ambientes profissionais através de ID126 (Brasil) e RedaCCiber (Espanha)». Opción: Revista de Ciencias Humanas y Sociales, 80, 36-65. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.19492.73605
  • TEIXEIRA, J. y LARRONDO, A. (2019). «O ensino universitário do ciberjornalismo noBrasil e na Espanha: Respostas formativas e desafios futuros no contexto convergente e social». (OBS*) Observatorio, 13 (4). Recuperado de http://obs.obercom.pt/index.php/obs/article/view/1402
  • TEJEDOR, S. (2006). La enseñanza del ciberperiodismo en las facultades de España. Bellaterra: Universidad Autónoma de Barcelona (UAB).
  • TEJEDOR, S. y LARRONDO, A. (2018). «Formas de enseñanza del ciberperiodismo: Inclusión curricular y metodologías docentes del periodismo on-line en el escenario español». En: NAVARRO ZAMORA, Lizy (ed.). Miradas del ciberperiodismo en Iberoamérica. Tenerife: Cuadernos Artesanos de Latina.
  • VV.AA. (2008). Monográfico sobre la enseñanza del ciberperiodismo. Anàlisi, 36. Recuperado de http://obs.obercom.pt/index.php/obs/article/view/1402
  • WÄCHTER, B. (ed.) (2002). The virtual challenge to international cooperation in higher education: A Project of the Academic Cooperation Association. Bonn: Lemmens Verlags- & Mediengesellschaft.