Hizkuntza Garapeneko Nahasmenduaren adierazle bila euskal hiztunen ahotan: izen- eta aditz-morfologiaren erabilera

  1. Ainhoa, Leyaristi, Oñederra 1
  1. 1 Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea
    info

    Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea

    Lejona, España

    ROR https://ror.org/000xsnr85

Aldizkaria:
Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

ISSN: 0210-1564

Argitalpen urtea: 2024

Alea: 69

Zenbakia: 1

Orrialdeak: 161-205

Mota: Artikulua

DOI: 10.59866/EIA.V1I69.277 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openSarbide irekia editor

Beste argitalpen batzuk: Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

Laburpena

Developmental Language Disorder (DLD) affects two out of every 30 students (Norbury et al. 2016), but generally goes unnoticed due to lack of awareness and difficulties in diagnosis. This project has attempted to identify some indicators of DLD in Basque by using tools designed for this experiment as well as others in the process of being standardized. In light of the results, errors related to the -ela and -en complementizers may be potential indicators of DLD in Basque, though young Basque speakers without DLD also make mistakes with verbal forms.

Erreferentzia bibliografikoak

  • AHUFINGER, NADIA, LAURA FERINU, FERNANDA PACHECO-VERA, MÒNICA SANZ-TO-RRENT, LLORENÇ ANDREU(2021). «El trastorno del desarrollo del lenguaje (TDL) más allá de las dificultades lingüísticas: memoria y atención», Revista de Logopedia, Foniatría y Audiología 41 (1) (2021): 4-16. Eskuragarri: [https://doi.org/10.1016/j.rlfa.2019.12.001/]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • ARCHIBALD, LISA (2021). Identifying DLD in children under 5 years of age. Langua-ge and Working Memory Lab. Eskuragarri: [https://www.uwo.ca/fhs/lwm/news/2021/06_07_DLDUnder5.html]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • ARCHIBALD, LISA eta SUSAN ELIZABETH GATHERCOLE(2007). «Nonword repetition in Specific Language Impairment: more than a phonological short-term memory», Psycho-nomic Bulletin & Review 14 (5): 919-924.
  • ARTIAGOITIA, XABIER ETA ARANTZAZU ELORDIETA(2016). «On the semantic func-tion and selection of Basque finite complementizers», in Complementizer Semantics in European Languages, K. Boye eta P. Kehayov (ed.), Empirical Approaches to Language Typology bilduma, 57. zenbakia. Berlin: De Gruyter Mouton: 379-411.
  • BARREÑA, ANDONI (1993). Haur euskaldunen hizkuntzaren jabekuntza-garapena. INFL eta KONP funtzio-kategorien erabileraz. Bilbo: UPV/EHUko Argitalpen Zerbitzua.
  • BARREÑA, ANDONI (1995). Gramatikaren jabekuntza-garapena eta haur euskaldunak. Bilbo: UPV/EHUko Argitalpen Zerbitzua.
  • BARREÑA, ANDONI (2000). «Haurrak, egitura txertatuen jabekuntza eta mintzaide helduen eragina», Uztaro 32: 17-33.
  • BEDORE, Lisa M. eta LAURENCE B. LEONARD(2005). «Verb inflections and noun phrase morphology in the spontaneous speech of Spanish-speaking children with Specific Language Impairment», Applied Psycholinguistics 26 (2) (2005): 195-225. Eskuragarri: [https://produccioncientifica.ugr.es/documentos/618f57589ff-8c939aacc1150?lang=en]. (2023ko apirilaren 10ean kontsultatua).
  • BIRDSONG, David, Libby M. GERKEN eta Mark AMENGUAL(2012). Bilingual Language Profile. An easy-to-use instrument to assess bilingualism. Argitalpen digitala: University of Texas at Austin (COERLL). Eskuragarri: [https://sites.la.utexas.edu/bilingual/]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • BISHOP, DOROTHY VERA MARGARET (1994). «Grammatical errors in Specific Lan-guage Impairment: competence or performance limitations?», Applied Psycholinguis-tics 15 (4) (1994): 507-550. Eskuragarri: [DOI: 10.1017/S0142716400006895]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • BISHOP, DOROTHY VERA MARGARET eta MARGARET JEAN SNOWLING(2004). «Developmental Dyslexia and Specific Language Impairment: same or different?», Psychological Bulletin 130 (6) (2004): 858-886. Eskuragarri: [DOI:10.1037/00332909.130.6.858]. (2023ko apiri-laren 2an kontsultatua).
  • BISHOP, DOROTHY VERA MARGARET,MARGARET JEAN SNOWLING, PAUL A. THOMPSON, TRISHA GREENHALGH, ETA CATALISE-2 CONSORTIUM (2017). «Phase 2 of CATALISE: a multinational and multidisciplinary Delphi consensus study of problems with language development. Terminology», JCPP 58 (10) (2017): 1068-1080. Eskuragarri: [https://doi.org//10.1111/jcpp.12721]. (2023ko maiatzaren 2an kontsultatua).
  • BUIZA-NAVARRETE, JUAN JOSÉ, JOSÉ ANTONIO ADRÉN-TORREZ, MARÍA GONZÁLEZ-SÁNCHEZ ETA MARÍA JOSÉ RODRÍGUEZ-PARRA(2004). «Evaluación de marcadores psicolingüísticos en el diagnóstico de niños con trastorno específico del lenguaje», Revista de Logopedia, Foniatría y Audiología 24 (4) (2004): 142-155.
  • CAIN, KATE, NIKOLE PATSON ETA LEANNE ANDREWS(2005). «Age and ability re-lated differences in young readers’ use of conjunctions», Journal of Child Language 32 (4) (2005): 877-892. Eskuragarri: [DOI:10.1017/s0305000905007014]. (2023ko apirilaren 24an kontsultatua).
  • CATTS, HUGH WILLIAM, SUZANNE M. ADLOF, TIFFANY P. HOGAN ETA SUSAN ELLIS WEISMER(2005). «Are Specific Language Impairment and dyslexia distinct disor-ders?», JSLHR48 (2005): 1378-1396. Eskuragarri: [DOI:10.1044/1092-4388(2005/096)]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • CONTI-RAMSDEN, GINA, ALISON CRUTCHLEY ETA NICOLA BOTTING(1997). «The extent to which psychometric tests differentiate subgroups of children with SLI», JSLHR 40 (1997): 765-777. Eskuragarri: [DOI:10.1044/jslhr.4004.765]. (2023ko apirilaren 10ean kontsultatua).
  • DE RIJK, RUDOLF P. G. (2008). Standard Basque. A progressive grammar. Cambrid-ge: MIT press.ebbeLs, Susan (2014). «Introducing the SLI debate», IJLCD49 (4) (2014): 377-380. Eskuragarri: [DOI:10.1111/1460-6984.12119]. (2023ko apirilaren 12an kon-tsultatua).
  • ETXEBERRIA, URTZI, MARIA JOSE EZEIZABARRENA ETA PHILIPPE PRÉVOST(2021). LITMUS-SR. (Argitaragabea)
  • EZEIZABARRENA, MARIA JOSE (1995). Adqusición de la morfología verbal en eus-kera y castellano por niños bilingues [Doktorego-tesia]. Gasteiz: UPV/EHU.
  • EZEIZABARRENA, MARIA JOSE (2002). «Root infinitives in two pro-drop languages», in Theacquisition of Spanish morphosyntax, A. T. Pérez-Leroux eta J. Muñoz Liceras (ed.). Dordrecht: Springer: 35-65.
  • EZEIZABARRENA, MARIA JOSE eta AROA MURCIANO(2023). «MAIN euskalduna: haurren kontaketetan adinak eta ingurune soziolinguistikoak duten eragina neurtzeko tresna», Lapurdum XXIV (2023): 121-131.
  • FLAX, JUDY F., TERESA REALPE-BONILLA, LINDA S. HIRSCH, LINDA M. BRUSTOWICZ, CRISTOPHER W. BARTLETT ETA PAULA TALLAL (2003). «Specific Language Impairment in families: evidence for co-occurrence with reading problems», JSLHR46 (3) (2003): 530-543. Eskuragarri: [DOI:10.1044/1092-4388(2003/043)]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • FRIZELLE, PAULINE ETA PAUL FLETCHER(2014). «Relative clause constructions in children with Specific Language Impairment», IJLCD 49 (2) (2014): 255-264. Esku-ragarri: [DOI:10.1111/1460-6984.12070]. (2023ko apirilaren 10ean kontsultatua).
  • GAGARINA, NATALIA, DALEEN KLOP, SARI KUNNARI, KOULA TANTELE, TAINA VÄLI-MAA, UTE BOHNACKERETA JOEL WALTERS(2019). MAIN: Multilingual Assessment Instrument for Narratives (Part I). MAIN materials to be used for assessment (Part. II), ZAS Papers in Linguistics bilduma, 56. zenbakia. Berlin: Leibniz-Zentrum: 1-140. (Euskararen bertsioa, M. J. Ezeizabarrenak itzulia eta egokitua).
  • GATHERCOLE, SUSAN ELIZABETH ETA ALAN DAVID BADDELEY(1990). «The role of phonological memory in vocabulary acquisition: a study of young children learning new names», British Journal of Psychology 81 (1990): 439-454.
  • GATHERCOLE, VIRGINIA C. M. ETA ENLLI MÔN THOMAS(2009). «Bilingual first-lan-guage development: dominant language takeover, threatened minority language take-up», Bilingualism: Language and Cognition 12 (2) (2009): 213-237. Eskuragarri: [DOI:10.1017/S1366728909004015]. (2023ko apirilaren 12an kontsultatua).
  • HARDING, SOPHIE, MAYA CHAUHAN-SIMS, EMILY OXLEYETA HANNAH M. NASH(2023). «A Delphi study exploring the barriers to dyslexia diagnosis and support: a parent’s perspective», International Journal of Research and Practic 29 (3) (2023): 162-178. Eskuragarri: [https://doi.org/10.1002/dys.1743]. (2023ko apirilaren 24an kontsultatua).
  • JACKSON-MALDONADO, DONNA ETA RICARDO MALDONADO(2017a). «El uso de conectores en niños con y sin trastorno del lenguaje», Lingüística Mexicana 8 (2)(2017): 33-55. Eskuragarri: [DOI:10.1111/1460-6984.12312]. (2023ko apirilaren 10ean kontsultatua).
  • JACKSON-MALDONADO, DONNA ETA RICARDO MALDONADO (2017b). «Grammaticality differences between Spanish-speaking chil-dren with Specific Language Impairment and their typically developing peers», IJLCD 52 (6) (2017): 750-765. Eskuragarri: [DOI:10.1111/1460-6984.12312]. (2023ko otsailaren 2an kontsultatua).
  • JAKUBOWICZ, CELIA, LEA NASHETA MARLIES VANDER VELDE(1999). Inflection and Past tense Morphology in French SLI, in Proceedings of the 23rd Annual Boston University Conference on Language Development, A. Greenhill, H. Littlefield eta C. Tano (ed.), i. liburukia. Somerville: Cascadilla Press: 289-300.
  • JAKUBOWICZ, CELIA, LEA NASH ETA MARLIES VANDER VELDE ETA LEA NASH (2001). «Functional Categories and Syntactic Operations in (Ab)normal Language Acquisition», Brain and Language 77 (2001): 321-339. Es-kuragarri: [DOI:10.1006/brln.2000.2405]. (2023ko otsailaren 20an kontsultatua).
  • LARRAÑAGA, MARIA PILAR (1994). «La evolución del caso en euskera y castella-no», in La adquisición del vasco y del castellano en niños bilingües, J. M. Meisel (ed.). Madril: Iberoamericana Vervuet: 113-150.
  • LASARTE, GEMA (2019). Gaitasun komunikatiboa II. Diskurtso komunikatiboak. Bilbo: UPV/EHU Argitalpen Zerbitzua.
  • LEYARISTI, AINHOA (2023). Hizkuntza Garapeneko Adierazleen bila euskal hiz-tunen ahotan: Izen- eta aditz-morfologiaren erabilera [Master Amaierako Lana]. Gasteiz: UPV/EHU.LeOnard, Laurence B. (1998). Children with Specific Language Impairment. Cam-bridge: MIT Press.
  • MANANDISE, ESMÉRALD (1987). «Aux in Basque», in Historical Development of Auxiliaries, M. Harris eta P. Ramat (ed.). Berlin: De Gruyter Mouton: 317-344.
  • MCARTHUR, GENEVIEVE, JOHN H. HOGBEN, VERONICA T. EDWARDS, STEPHANIE M. HEATHETA ELISE D. MENGLER(2000). «On the “Specifics” of Specific Reading Di-sability and Specific Language Impairment», JCPP 41 (7) (2000): 869-874. Esku-ragarri: [DOI:10.1111/1469-7610.00674]. (2023ko otsailaren 19an kontsultatua).
  • NAIDOO, SANDHYA (1972). Specific dyslexia. Londres: Pitman.
  • NEWBURY, DIANNE F., SILVIA PARACCHINI, THOMAS S. SCERRI, LAURA WINCHES-TER, LAURA ADDIS, ALEX J. RICHARDSONETA ANTHONY P. MONACO(2011). «Inves-tigation of dyslexia and SLI risk variants in reading and language impaired sub-jects», Behavioral Genetics 41 (1) (2011): 90-104. Eskuragarri: [DOI:10.1007/s10519-010-9424-3]. (2023ko martxoaren 3an kontsultatua).
  • NORBURY, COURTENAY FRAZIER, DEBBIE GOOCH, CHARLOTTE WRAY, GILLIAN BAIRD, TONY CHARMAN, EMILY SIMONOFF, GEORGE VAMVAKAS, ANDREW PICKLES(2016). «The impact of non-verbal ability on prevalence and clinical presentation of lan-guage disorder: evidence from a population study», Journal of Child Psychology and Psychiatry 57 (11) (2016): 1247-1257. Eskuragarri: [http://dx.doi.org/10.1111/jcpp.12573]. (2023ko otsailaren 20an kontsultatua).
  • PARADIS, JOHANNE (2007). «Bilingual children with Specific Language Impairment: theoretical and applied issues», Applied Psycholinguistics 28 (2007): 551-564. Eskura-garri: [DOI:10.1017/S0142716407070300]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • POURQUIÉ, MARIE, URTZI ETXEBERRIA, HUGUES LACROIX, PHILIPPE PRÉVOST(d. g.). HEGA: Haur Elebidunen Gurasoentzako Galdetegia. (Argitaragabea eta berrikusten ari direna).
  • RICE, MABEL ETA KENNETH WEXLER(1996). «Toward tense as a clinical marker of Specific Language Impairment in English-speaking children», JSLHR39 (6) (1996): 1236-1257. Eskuragarri: [DOI:10.1044/jshr.3906.1239]. (2023ko martxoa-ren 20an kontsultatua).
  • SANZ-TORRENT, MÒNICA ETA LLORENÇ ANDREU(2021). «El Trastorno del Desa-rrollo del Lenguaje (TDL): dificultades lingüísticas y no lingüísticas», Revista de Logopedia, Foniatría y Audiología 41 (2021): 1-3. Eskuragarri: [DOI:10.1016/j.rlfa.2019.12.001]. (2023ko martxoaren 20an kontsultatua).
  • SHAPIR O, LAUREN ETA JUDITH HUDSON(1991). «Tell me a make-believe story: coherence and cohesion in young children’s picture-elicited narratives», Develop-mental Psychology 27 (6) (1991): 960-974. Eskuragarri: [DOI:10.1037/0012-1649.27.6.960]. (2023ko apirilaren 4an kontsultatua).
  • SHAPIR O, LAUREN ETA JUDITH HUDSON (1997). «Coherence and cohesion in children’s stories», in Processing interclausal relationships. Studies in the production and comprehension of text, J. Coster-mans eta M. Fayol (ed.). Mahwah: Lawrence Erbalaum Associates: 23-48.
  • SPANOUDIS, GEORGE C., C. PAPADOPOULOS THIMOTHYETA SPYROU SPYROULA(2018). «Specific Language Impairment and reading disability: categorical distinction or con-tinuum?», Journal of Learning Disabilities 52 (1) (2018): 1-12. Eskuragarri: [https://doi.org/10.1177/0022219418775111]. (2023ko apirilaren 4an kontsultatua).
  • STOKES, STEPHANIE F., ANITA M.Y. WONG, PAUL FLETCHERETA LAURENCE B. LEONARD(2006). «Nonword repetition and sentence repetition as clinical markers of Specific Language Impairment: the case of cantonese», JSLHR49 (2) (2006): 219-236. Eskuragarri: [DOI:10.1044/1092-4388(2006/019)]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • TOMBLIN, JAMES BRUCE, NANCY L. RECORDS, PAULA BUCKWALTER, XUYANG ZHANG, ELAINE SMITHETA MARLEA O’BRIEN(1997). «Prevalence of Specific Language Impair-ment in kindergarten children», JSLHR40 (6) (1997): 1245-1260. Eskuragarri: [DOI:10.1044/jslhr.4006.1245]. (2023ko otsailaren 19n kontsultatua).
  • TRASK, ROBERT L. (1981). «Basque verbal morphology», in Euskalarien nazioarte-ko jardunaldiak, Iker bilduma, 1. zenbakia. Bilbo: Euskaltzaindia: 285-304.
  • TULLER, LAURICE, CORNELIA HAMANN, SOLVEIG CHILLA, SANDRINE FERRÉ, ELÉONORE MORIN, PHILIPPE PRÉVOST, CHRISTOPHER DOS SANTOS, LINA ABED IBRAHIMETA RACHA ZEBIB(2018). «Identifying language impairment in bilingual children in France and in Germany», International Journal of LanguageCommunication &Disorder 53 (4) (2018): 888-904. Eskuragarri: [DOI:10.1111/1460-6984.12397]. (2023ko otsailaren 20an kontsultatua).
  • VANDER LELY, HEATHER J. K. (1994). «Canonical linking rules: forward vs. re-verse linking in normally developing and specifically language impaired children», Cognition 51(1994):29-72.
  • VINTHER, THORA (2002). «Elicited imitation: a brief overview», International Jour-nal of Applied Linguistics 12 (1) (2002): 54-73. Eskuragarri: [DOI:10.1111/1473-4192.00024]. (2023ko apirilaren 2an kontsultatua).
  • WEXLER, KENNETH, CARSON T. SCHÜTZEETA MABEN RICE(1998). «Subject case in children with SLI and unaffected controls: evidence for the AGR/TNS omission model», Language Acquisiton 7 (2) (1998): 317-344. Eskuragarri: [DOI:132.236.27.217]. (2023ko otsailaren 2an kontsultatua).
  • WONG, SIMPSON W. L., WANG-ON LIETA ANISA CHEUNG(2022). «Graphic novel reading comprehension in Chinese children with developmental language disorder DLD)», Read Writ 36 (2022): 1631-1649. Eskuragarri: [https://doi.org/10.1007/s11145-022-10346-7]. (2023ko apirilaren 4an kontsultatua).
  • ZUBIRI, JUAN JOSE (1997). Izen sintagmaren determinazioaren eta kasuen jabe-kuntza eta garapena hiru urte arte. Goizuetako bi haur euskaldun elebakarren ga-rapena [Doktorego-tesia]. Gas teiz: UPV/EHU.