Bertsolariak, erromesaldiak eta naufragioak: Klaudio Otaegiren kronika aitzindariak "Euskal-Erria" aldizkarian (1880-1887)

  1. Imanol Murua Uria 1
  1. 1 Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea
    info

    Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea

    Lejona, España

    ROR https://ror.org/000xsnr85

Journal:
Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

ISSN: 0210-1564

Year of publication: 2023

Volume: 68

Issue: 2

Pages: 87-115

Type: Article

DOI: 10.59866/EIA.V2I68.266 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openOpen access editor

More publications in: Euskera ikerketa aldizkaria: Revista de Investigación de la Real Academia de la Lengua Vasca

Abstract

Claudio Otaegi (1836-1890), a writer and a translator, was also a journalist. As a teacher in Hondarribia, he published six chronicles of the events of his municipality in the magazine "Euskal-Erria", between 1880 and 1887. They were the first chronicles published in Basque in a media outlet. This work is based on a nineteenth-century Basque media hemerographic study, which shows that Otaegi’s chronicles were pioneering. It is in this context that Otaegi’s chronicles have been analysed from the point of view of journalistic genres.

Bibliographic References

  • AGIRRE, Antxoka (2021). Bertsolaritzaren historia soziala. Oihartzuna, eragiletza eta gakoak (1823-2018). Bilbo: Euskaltzaindia.
  • AGIRREAZKUENAGA, Joseba (1989). «Prentsa euskaraz: 1936.eko Gudaldian eta Euskal Gobernuaren garaian», Jakin 50: 95-119.
  • AGIRREAZKUENAGA, Joseba (2017). «Eguna-ren sorrera (1937) euskaldunon kontakizunean: Ezina egina», Hermes 56: 4-19.
  • ALTZIBAR, Xabier (1997). «Etxagerrateak sorturiko Eguna, lehen euskal egunka-ria», Oihenart 14: 47-56. (2002).
  • ALTZIBAR, Xabier «Euskalzale eta Ibaizabal Bilboko asterokoak» in A. arejitaet al. (editore),Bilbao, el espacio lingüístico: Simposio 700 aniversario. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea: 253-266. (2005).
  • ALTZIBAR, Xabier «Zer dakarkio Hiriart-Urrutik euskal kazetaritzari?», Txilladegiri omenaldia "nerekin yaio nun". Iker bilduma 17, Euskaltzaindia: 59-82.
  • ALTZIBAR, Xabier (2008). «Réveil Basque astekari errepublikano elebiduna (1886-1894)Jean Haritschelhar-i omenaldia». Iker bilduma 21, Euskaltzaindia: 17-39.
  • ALTZIBAR, Xabier (2017). «Eguna egunkaria: Zer dakigu idazleez?», Hermes 56: 20-31.
  • ARANBURU, Pello Joxe, BIDEGAIN, Marian, IDIAKEZ, Antton, REZOLA, Iñaki (1993). IV. Gerriko Ikerlan-Sariketa: Klaudio Otaegi (1836-1890). Gasteiz: Eusko Jaurlaritzaren Nekazaritza eta Arrantza Saila.
  • ARBELBIDE, Xipri (2001). «Californiako Eskual Herria» in J.C. larronde(edi-tore), Eugène Goyheneche Omenaldia Hommage. Donostia: Eusko Ikaskuntza: 17-51.
  • ARBELBIDE, Xipri (2003a). Jean Pierre Goytino eta California-ko Eskual Herria. Bilbo: BBK--Euskaltzaindia.
  • ARBELBIDE, Xipri (2003b). Jean Pierre Goytino. Gasteiz: Bidegileak 30, Eusko Jaurlaritzaren Argitarapen Zerbitzu Nagusia.
  • ARBELBIDE, Xipri (2006). «Jean Pierre Goytino, Los Angelesetako notarioa», Jado, Boletín de la Academia Vasca de Derecho 9: 117-125.
  • ARBELBIDE, Xipri (2007).Xuri-gorriak. Donostia: Elkar.
  • ARZAMENDI, Arantxa (1988). «Gerraurreko Argia asterokoaren azterketa», Jakin49: 123-132.
  • ARZAMENDI, Arantxa (1992). «Diario de San Sebastián: Análisis de la publicación y biblio-grafía selectiva de artículos», RIEV, Revista Internacional de los Estudios Vascos XVII, 2: 509-527.
  • AZURMENDI, Xabier (1991). «On Klaudio Otaegi Bonaparte Printzearen ezkontz anaia. Zenbait berri», in Patri URKIZUETA , Xabier AZURMEDI(editore), Klaudio Otae-gi olerkaria (1836-1890). Lasarte-Oria: Etor: 31-40.
  • BEREZIARTUA, Gorka (2009). «Koldo Izagirre: “Idaztea bigarren mailako bihurtu da prentsan”», Argia, 2009ko urtarrilak 25.
  • BERNAL RODRÍGUEZ, Manuel (1997). La crónica periodística. Tres aproximaciones a su estudio. Sevilla: Padilla Libros Editores & Libreros.
  • BIDADOR, Joxemiel (1991-01-30). «Klaudio Otaegi aitzakirik...», Euskaldunon Egunkaria, 1991ko urtarrilak 1.
  • BIDEGAIN, Eneko (2013). Lehen mundu gerra Eskualduna astekarian. Bilbo: Euskaltzaindia.
  • BILBAO, Juan Bautista, BATXI (1997). Hau mundu arrano hau. Zarautz: Susa.
  • CAMPION, Arturo (1890). «Apuntes necrológicos. D. Claudio de Otaegui», Eus-kal-Erria I, 82-88.
  • DÍAZ NOCI, Javier (1994). Euskarazko aldizkari, egutegi eta almanaken erroldea (1834-1959). Donostia: Eusko Ikaskuntza.
  • DÍAZ NOCI, Javier (1995). Euskal prentsaren sorrera eta garapena (1834-1939). Donostia: Eusko Ikaskuntza.
  • DÍAZ NOCI, Javier (1996). «Kazetaritzaren sorrera Euskal Herrian: XVII. eta XVIII. men-deetako kazetak eta errelazioak», Zer: Komunikazio ikasketen aldizkaria 1: 185-200.
  • DÍAZ NOCI, Javier (2000a). Informazio-Generoak. Bilbo: EHU Argitalpen Zerbitzua.
  • DÍAZ NOCI, Javier (2000b). «Las raices de los géneros periodisticos interpretativos: prece-dentes históricos formales del reportaje y la entrevista», Estudios sobre el Mensaje Periodístico 6: 135-152.
  • DÍAZ NOCI, Javier (2001). «Historia del periodismo en lengua vasca de los Estados Unidos: dos semanarios de Los Ángeles en el siglo XIX». Zer: Komunikazio ikasketen aldizka-ria 10: 309-329.
  • DÍAZ NOCI, Javier (2013). Historia del periodismo vasco (1600-2010). Donostia: Eusko Ikas-kuntza.
  • «EGUNZORIONEKOBAT DURANGON» (1891). Euskal-Erria I, 476-478.
  • ELIZALDE, Jean Zerbitzari (1995). LVII.a gerlan. Irun: Alberdania.
  • ETXEPARE, Jean (1988). Jean Etchepare mirikuaren (1877-1935) idazlanak. III, kazetaritza (A)(1903-1915). Donostia: Elkar.
  • ETXEPARE, Jean (1992). Jean Etchepare mirikuaren (1877-1935) idazlanak. IV, kazetaritza (B) (1916- 1935). Donostia: Elkar.
  • «EUSKARAZALEBAT» (1889). «Ama birjiña Guadalupe-kora erromeria», Euskal--Erria I, 477.
  • «FIESTAS Y JUEGOS FLORALES EN FUENTERRABÍA» (1883). Revista Euskara, 232-239.
  • GOMIS, Lorenzo (2008). Teoría de los géneros periodísticos. Bartzelona: UOC Press.
  • HIRIART, Xabier (2004). «Sarrera», in Claudio OTAEGI, Olerki hautatuak. Donos-tia: Hiria
  • IZAGIRRE, Koldo, ed. (2023). Zaldi bat ihes garrezko zelaian. Euskal prentsak eka-rritako zenbait kronika gogoangarri (1869-2000). Lasarte-Oria: Argia.
  • KINTANA, Jurgi (2005). «Euskarazko prentsaren hasiera eta garapena Bilbon (1815-1937)», Bidebarrieta 16: 141-169.
  • MANTEROLA, Jose (1880). «Una fiesta euskara», Euskal-Erria I, 138-144.
  • MURUA URIA, Imanol (2022). «Far West en lengua vasca: el periodismo pionero del semanario vasco-americano California’ko Eskual Herria (1893-1898)», Revista Internacional de Historia de la Comunicación 18: 142-162.
  • «NUESTRAMISIÓN» (1880). Euskal-Erria I: 1-4.
  • ONAINDIA, Santiago (1973). Euskal Literatura II. XIX. mendea. Bilbo: Etor.
  • OTAEGI, Klaudio (1880). «Bersolariak Ondarrabian». Euskal-Erria I, 111-112.
  • OTAEGI, Klaudio (1883). «Ondarribiko euskal-pestak». Euskal-Erria II, 236-238.
  • OTAEGI, Klaudio (1884). «Guadalupeko iturriaren bendizioa», Euskal-Erria II, 523-526.
  • OTAEGI, Klaudio (1885). Izenbururik gabea, Euskal-Erria II, 28-30.
  • OTAEGI, Klaudio (1887a). «Guadalupe-ko bidearen festa», Euskal-Erria I, 241-244.
  • OTAEGI, Klaudio (1887b). «Eskutitz eder bat»,Euskal-Erria I, 496-497.
  • OTAEGI, Klaudio (1890b). «Gernikako arbolari»,Euskal-Erria I, 171-173.
  • PAGOLA, Ines, ed. (1994). XIX. mende akabuko kontakizunak. Donostia: Elkar.
  • SAINT PIERRE, Jean, Anxuberro (1998). 1914eko Gerla Handia. Bilbo: Ibaizabal.
  • SAN MARTIN, Juan (1984). «Jose Manterola, egile eta eragile», Euskera 29: 443-448.
  • SARRIUGARTE, Iñaki (2010). «Euskarazko lehenengo egunkaria: 36ko gerran Bil-bon sorturiko Eguna», Euskalingua 17: 36-58.
  • UNAMUNO, Miguel (1889). «Un partido de pelota», Euskal-Erria I, 301-311.
  • URKIZU, Patri (1991). «Aitzin-solasa», in Patri Urkizu eta Xabier Azurmendi (editore), Klaudio Otaegi olerkaria (1836-1890). Lasarte-Oria: Etor: 9-29.
  • «URNIETAKO EUSKAL-FESTAK» (1886), Euskal-Erria II, 289-293
Data source: Dialnet