Smart energy city y objetivos de desarrollo sostenible:estudio comparativo de Bilbao, Donostia-San Sebastián y Vitoria-Gasteiz

  1. Izaskun Gómez De Salazar González
Revista:
Lurralde: Investigación y espacio

ISSN: 0211-5891

Año de publicación: 2021

Número: 44

Páginas: 551-583

Tipo: Artículo

DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso abierto editor

Otras publicaciones en: Lurralde: Investigación y espacio

Resumen

Muchas ciudades están realizando esfuerzos con objeto de reducir su contribución al cambio global a través de la implantación de la Smart City. La energía dentro de las ciudades se reconoce como un área clave de intervención para alcanzar los objetivos siete y once de los Objetivos de Desarrollo Sostenible. Por ello, la evolución más reciente de este nuevo modelo de ciudad es la Smart Energy City (SEC). Ésta persigue optimizar los sistemas de energía urbanos, abordar los problemas del creciente consumo energético y mejorar la calidad de vida. El presente artículo plantea una revisión de las actuaciones y políticas encaminadas al desarrollo de la SEC en el contexto territorial vasco, realizando una comparativa de las actuaciones implementadas en estas tres ciudades.Se concluye que las SEC son una herramienta fundamental para una mejor gestión de la energía y, por consiguiente, contribuir a los objetivos siete y nueve.

Referencias bibliográficas

  • ACNUR, 2019. ACNUR lanza una estrategia de energía sostenible y refuerza sus medidas para la acción climatica. En UNHCR-ACNUR España [online]. Eskuragarri hemen: https:// bit.ly/3plpCc4 [2021ko maiatzaren 30ean kontsultatua].
  • ALLAM, Zaheer eta JONES, David S., 2020. Pandemic stricken cities on lockdown. Where are our planning and design professionals [now, then and into the future]?. Land Use Policy [online]. Vol. 97, orr. 104805. [2021ko urtarrilaren 20an]. Eskuragarri hemen: https://doi. org/10.1016/j.landusepol.2020.104805
  • ANGELAKOGLOU, Komninos, et al., 2019. A methodological framework for the selection of key performance indicators to assess smart city solutions. Smart Cities [online]. Vol. 2, zen 2, orr. 269-306. [2021ko urtarrilaren 20an]. Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.3390/ smartcities2020018
  • ANTHOPOULOS, Leonidas G., 2015. Understanding the smart city domain: A literature review. Transforming city governments for successful smart cities [online]. Orr. 9–21. [2021ko urtarrilaren 20an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.3390/smartcities2020018
  • ARABAKO FORU ALDUNDIA, 2009. Mugarri Plana. Eskuragarri hemen: https://irekia. araba.eus/es/-/plan-mugarri [2021ko otsailaren 15ean]
  • ATELIER ENERGY POSITIVE DISTRICTS, 2019. Amsterdam Bilao citizen driven Smart Cities. Eskuragarri hemen: https://smartcity-atelier.eu/ [2021ko apirilaren 29ean]
  • BARTZELONAKO UDALA, 2019. Innovación municipal en el Smart City Expo World Congress. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3wVq8A7 [2021ko martxoaren 21ean]
  • BAXTER, Pamela eta JACK Susan, 2008. Qualitative case study methodology: Study design and implementation for novice researchers The qualitative report[online]. Vo 13, zen 4, orr. 544-559. [2021ko urtarrilaren 20an]. Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.46743/2160- 3715/2008.1573
  • BILBOKO UDALA, 2012. PEAS 2012-2020. Eskuragarri hemen: https://politikak-elikatzen. bizilur.eus/experiencias/plan-de-accion-para-la-energia-sostenible-2020/ [2021ko martxoaren 21ean]
  • BILBOKO UDALA, 2021. Mugikortasunean Europako Komisioak Bilbo aukeratu du finalista. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3cc1Ycs [2021ko martxoaren 21ean]
  • BIZKAIKO FORU ALDUNDIA, 2011. Bizkaia 21 Programa. Eskuragarri hemen: https://www. bizkaia21.eus/interior.asp?idpagina=270&idioma=ca [2021ko martxoaren 22ean]
  • BOSCH, Peter, et al., 2017. CITYkeys indicators for smart city projects and smart cities. CITYkeys report [online]. [2021ko otsailaren 18an]. Eskuragarri hemen: https://doi. org/10.13140/RG.2.2.17148.23686
  • CALVILLO, Christian F., SÁNCHEZ-MIRALLES Álvaro eta VILLAR Jose, 2016. Energy management and planning in smart cities. Renewable and Sustainable Energy Reviews [online]. Vol 55, orr. 273-287. [2021ko urtarrilaren 20an] Eskuragarri hemen: https://doi. org/10.1016/j.rser.2015.10.133
  • DEAKIN, Mark eta REID, Alasdair, 2018. Smart cities: Under-gridding the sustainability of city-districts as energy efficient-low carbon zones. Journal of Cleaner Production [online]. Vol 173, orr. 39-48. [2021ko urtarrilaren 20an] Eskuragarri hemen: https://doi. org/10.1016/j.jclepro.2016.12.054
  • DONOSTIA-SAN SEBASTIÁN SUSTAPENA, 2018. REPLICATE proiektuaren bidez 27.Poligonoan LED teknologiaren ezarpena. Donostia-San Sebastián Sustapena [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3vJN3hj [2021ko martxoaren 23ean]
  • DONOSTIA-SAN SEBASTIÁNEKO UDALA, 2009. Ingurumen kalitatearen inguruko ordenantza. Donostia-San Sebastiáneko Udala [online]. Eskuragarri hemen: https://bit. ly/2RkejUY [2021ko martxoaren 21ean]
  • DONOSTIA-SAN SEBASTIÁNEKO UDALA, 2018. Donostia-San Sebastiáneko plan energetikoa. Donostia-San Sebastiáneko Udala [online]. Eskuragarri hemen: https://bit. ly/3g4Kik5 [2021ko martxoaren 21ean]
  • ENERGIA KLUSTERRA EUSKADI, 2017. Energiaren inguruko panorama. Cluster Energía [online]. Eskuragarri hemen: http://www.clusterenergia.com/inicio [2021ko martxoaren 23ean]
  • EUROPAR KOMISIOA, 2020. Klima eta energiaren inguruko markoa 2030erako. Europar Komisioa [online]. Eskuragarri hemen: https://ec.europa.eu/clima/policies/strategies/2030_ es [2021ko otsailaren 3an]
  • EUROPAR KONTSEILUA, 2020. ITER proiektuaren finantzazioa. Europar Kontseilua [online]. Eskuragarri hemen: https://www.consilium.europa.eu/es/press/press-releases/2020/12/18/ fusion-energy-political-agreement-in-the-council-on-iter-financing/ [2021ko otsailaren 3an]
  • EUSKO JAURLARITZA INGURUMEN, LURRALDE PLANGINTZA ETA ETXEBIZITZA, 2020. Udalerrien jasangarritasun adierazleak. Euskadi.eus [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3pldo3a. [2021ko otsailaren 4an]
  • EUSTAT, 2020. Lurdata. Euskal Estatistika Institutua [online]. Eskuragarri hemen: https:// www.eustat.eus/indice.html [2021ko martxoaren 25ean]
  • FOURTANÉ, Susan, 2020. Kopenhage: 2025. urterako munduko lehen karbono-neutro hiria. Interesting engineering [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/2SNL4Kr [2021ko apirilaren 5ean]
  • FUNDACIÓN RENOVABLES, 2018. Vitoria-Gasteizerako ibilbide orrialdearen elaboraziorako diagnostikoa eta proposamenak, udal trantsizio energetikorako estrategia 2030. VitoriaGasteiz green capital [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3pbO67v [2021ko martxoaren 25ean]
  • GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA, 2012. Gipuzkoako Energia Foru Plana. Gipuzkoa ingurumena [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/2S7evqN [2021ko martxoaren 22ean]
  • GIPUZKOAKO PARKE TEKNOLOGIKOA, 2020. Argiteria jasangarria eta adimentsua. Euskadiko parke teknologikoak [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/2TDff7B [2021ko martxoaren 24an]
  • GODAR, Isabelle, 2019. Dijon berrikuntzazko etorkizuneko metropolia. Bouygues [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3uPx7Ju [2021ko maiatzaren 5ean]
  • HOLLANDS, Robert G., 2008. Will the real smart city please stand up? Intelligent, progressive or entrepreneurial? City [online]. Vol 12, zen 3, orr. 303-320 [2021ko urtarrilaren 20an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1080/13604810802479126
  • HUNTER, Garfield Wayne, VETTORATO, Daniele eta SAGOE, Gideon, 2018. Creating smart energy cities for sustainability through project implementation: a case study of Bolzano,
  • Italy. Sustainability [online]. Vol 10, zen 7, orr 2167 [2021ko urtarrilaren 20an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.3390/su10072167
  • HUOVILA, Aapo et al., 2017. CITYkeys smart city performance measurement system. International Journal for Housing Science and Its Applications [online]. Vol 41, zen 2, orr. 113-125. [2021ko urtarrilaren 22an] Eskuragarri hemen: https://www.researchgate. net/publication/317872629_CITYkeys_smart_city_performance_measurement_system
  • INDUSTRIA, ENERGIA ETA TURISMOKO MINISTERITZA, 2015. Energiaren inguruko liburua 2015. [online]. [2021ko otsailaren 10ean]. ISBN 2444-7110. Eskuragarri hemen: https://energia.gob.es/balances/Balances/LibrosEnergia/Energia_2015.pdf
  • IPCC, 2020. Aldaketa klimatikoa eta lurra [online]. [2021ko otsailaren 11n]. ISBN 978-92- 9169-354-2. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3i84LaB
  • ISO, 2018. ISO 37120: Sustainable cities and communities indicators for city services and qualitu of life. International organization for standarization [online]. Eskuragarri hemen: https://www.iso.org/standard/68498.html. [2021ko apirilaren 2an]
  • KRAMERS, Anna, WANGEL Josefin eta HÖJER Mattias, 2016. Governing the smart sustainable city: the case of stockholm royal seaport. Atlantis Press [online]. [2021ko urtarrilaren 22an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.2991/ict4s-16.2016.12
  • KUTTY Adeeb A., et al., 2020. A system thinking approach for harmonizing smart and sustainable city initiatives with United Nations sustainable development goals. Sustainable Development [online]. Vol 28, zen 5, orr. 1347-1365. [2021ko urtarrilaren 22an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1002/sd.2088
  • KYLILI, Angeliki eta FOKAIDES, Paris A., 2015. European smart cities: The role of zero energy buildings. Sustainable cities and society [online]. Vol 15, orr. 86-95. [2021ko urtarrilaren 24an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1016/j.scs.2014.12.003
  • LAZAROIU, George Cristian eta ROSCIA, Mariacristina, 2012. Definition methodology for the smart cities model. Energy [online]. Vol 47, zen 1, orr. 326-332. [2021ko urtarrilaren 23an] Eskuragarri hemen: http://doi.org/ 10.1016/j.energy.2012.09.028
  • LUND, Henrik, et al., 2017. Smart energy and smart energy systems. Energy [online]. Vol 137, orr. 556-565. [2021ko urtarrilaren 26an] Eskuragarri hemen: http://doi.org/10.1016/j. energy.2017.05.123
  • MAIER, Stephan, 2016. Smart energy systems for smart city districts: case study ReininghausDistrict. Energy, Sustainability and Society [online]. Vol 6, zen 6, orr. 1-20. [2021ko maiatzaren 8an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1186/s13705-016-0085-9
  • MARTÍNEZ LOSADA, Cesar, 2016. Rehabilitación energética integral en el barrio de Zaramaga, Vitoria-Gasteiz. Renovarse para vivir mucho mejor. Cercha: revista de la Arquitectura Técnica [online]. Vol 129, orr. 76-83. [2021ko apirilaren 13an]. Eskuragarri hemen: http://hdl.handle.net/20.500.12251/544
  • MYSMARTLIFE, 2016. Transition of EU cities towards a new concept of Smart Life and Economy. Mysmartlife [online]. Eskuragarri hemen: https://www.mysmartlife.eu/mysmartlife/ [2021ko maiatzaren 3an].
  • MOSANNENZADEH, Farnaz, 2016. Smart Energy City Development in Europe: Towards Successful Implementation [online]. Doktore tesia. Trento: Trentoko Unibertsitatea [2021ko urtarrilaren 20an] Eskuragarri hemen: http://eprints-phd.biblio.unitn.it/1758/
  • MOSANNENZADEH, Farnaz, 2017. A case-based learning methodology to predict barriers to implementation of smart and sustainable urban energy projects. Cities [online]. Vol 60, orr. 28-36. [2021ko urtarrilaren 20an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1016/j. cities.2016.07.007
  • NAZIO BATUAK, 2015. Garapen Iraunkorreko Helburuak. Nazio Batuak [online]. Eskuragarri hemen: https://www.un.org/sustainabledevelopment/es/energy/ [2021ko otsailaren 4an]
  • NAZIO BATUAK, 2019. World Population Prospects 2019. Estatu Batuak. ISBN: 978-92-1- 148316-1
  • O’DWYER, Edward, et al., 2019. Smart energy systems for sustainable smart cities: Current developments, trends and future directions. Applied energy [online]. Vol 237, orr. 581-597. [2021ko urtarrilaren 22an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1016/j. apenergy.2019.01.024
  • PICIOROAGÄ, Irina-Ioana, EREMIA, Mircea eta SÄNDULEAC, Mihai, 2018. SMART CITY: Definition and evaluation of key performance indicators [online]. Nazioarteko ingeniaritza eta elektrizitate konferentzia eta aurkezpena. Iasi [2021ko urtarrilaren 22an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1109/ICEPE.2018.8559763
  • SMARTENCITY, 2016. KPIen definizioa datuen bilketa interbentsiorako. SmartEnCity [online]. Eskuragarri hemen: https://ec.europa.eu/research/participants/documents/ downloadPublic?documentIds=080166e5a89c5b9a&appId=PPGMS [2021ko otsailaren 2an]
  • ITU, 2016. ITU 4902: Key performance indicators related to the sustainability impacts of information and communication technology in smart sustainable cities [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3pcX6sY [2021ko apirilaren 2an]
  • VANOLO, Alberto, 2014. Smartmentality: The smart city as disciplinary strategy. Urban studies [online]. Vol. 51, zen 5, orr. 883-898. [2021ko urtarrilaren 22an] Eskuragarri hemen: https://doi.org/10.1177/0042098013494427
  • VITORIA-GASTEIZKO UDALA, 2010. Hiriko jasangarritasunaren adierazleen plana. VitoriaGasteizko Udala [online]. Eskuragarri hemen: https://www.vitoria-gasteiz.org/wb021/http/ contenidosEstaticos/adjuntos/es/89/14/38914.pdf [2021ko martxoaren 21ean]
  • VITORIA-GASTEIZKO UDALA, 2019. Potencial de las cubiertas edificatorias de la ciudad de Vitoria-Gasteiz; caracterización y análisis. Vitoria-Gasteizko Udala [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/3fWcs0A [2021ko martxoaren 21ean]
  • VOLPE, Ana, 2019. Florentzia: Renaissence and smart future. CitYfied [online]. Eskuragarri hemen: https://bit.ly/2RfX8Uv [2021ko maiatzaren 3an].
Fuente de los datos: Dialnet