Konposatu organiko iraunkorrak Ingurumenean

Abstract

Azken 60 urteotan klorazio maila altuko konposatu organiko industrial asko erabili dira. Ondorioz, konposatu organiko iraunkorrak, degradagaitzak, bioakumulagarriak, lipofilikoak, distantzi handietan heda daitezkeenak eta toxikoak, biosferan metatu dira. POP edo konposatu organiko iraunkorrak elika-katean eta animalietan metatzen dira, POP kontzentrazio altuenak elika-kate gorenetan aurkitzen direlarik, hots, gizakietan, hegazti harrapakarietan eta ugaztunetan. Giza osasunerako eta ingurumenerako kaltegarriak dira eta OMS edo Mundu Mailako Osasun Erakundeak POP asko gizakiaren minbizi eragile garrantzitsutzat ditu. Garapen iraunkorra bilatuz eta arazo hauei aurre egiteko 2001ean Estokolmoko hitzarmena sinatu zen. Bertan 12 POP kaltegarrienen ekoizpen eta erabilera murriztea edo guztiz eliminatzea erabaki zen. Garapen iraunkorrerako eta giza espeziearen osasuna ziurtatzeko, beharrezkoa da ingurumenari errespetu handiagoa dioten eta solidarioa eta sozialki justua den ereduari jarraituz POP-en ordezko berriak ekoiztea. Era berean, mundu osoko substantzi organiko kaltegarrien ekoizpen, erabilera eta eliminazioari buruzko inbentario orokor fidagarri eta zehatza egitea beharrezkoa da, mundu mailan koordinatuta dauden estrategiak garatuz.