Hizkuntza-tratamenduak Dragoi Bolanhierarkia, gaiztotasuna eta etsaitasuna

  1. Bereziartua, Garbiñe 1
  2. Muguruza, Beñat 1
  1. 1 Euskal Herriko Unibertsitatea UPV/EHU
Revista:
Fontes linguae vasconum: Studia et documenta

ISSN: 0046-435X

Año de publicación: 2021

Título del ejemplar: Fontes Linguae Vasconum

Año: 53

Número: 132

Páginas: 319-348

Tipo: Artículo

DOI: 10.35462/FLV132.3 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openDialnet editor

Otras publicaciones en: Fontes linguae vasconum: Studia et documenta

Resumen

En este trabajo se analiza en profundidad la serie japonesa Bola de Dragón, emitida por ETB1 en la década de los 90, y se centra en el uso de las fórmulas de tratamiento en la traducción al euskera. Describimos el estudio cualitativo de los contenidos de la serie y lo extraído de las entrevistas realizadas a los agentes principales en el proceso de traducción. Los traductores exprimieron el uso del tratamiento familiar, ya que son muchos los personajes que lo emplean, y al mismo tiempo se reflejan sus múltiples connotaciones. Especialmente hemos observado el uso del hika de arriba abajo / vertical, y esa jerarquía la marcan diferentes factores: la edad, el poder y la maldad, entre otros.

Referencias bibliográficas

  • Alberdi, X. (1993). Hika tratamenduaren balore sozio-afektiboak. Fontes Linguae Vasconum, 64, 425-442.
  • Alberdi, X. (1994a). Euskararen tratamenduak: bilakaera. Fontes Linguae Vasconum, 67, 401-434.
  • Alberdi, X. (1994b). Hitanoa non eta nork erabiltzen duen. Euskera, 3, 983-993.
  • Alberdi, X. (1996). Euskararen tratamenduak: erabilera (Iker 9). Euskaltzaindia.
  • Alberdi, X. (2018). Forms of address in Basque. Pragmatics, 283, 303-332.
  • Alberdi, X. (d. g.). Tratamendua eta alokutibotasuna. In Sareko Euskal Gramatika (SEG). UPV/EHU. https://www.ehu.eus/seg/gizt/5/2/1
  • Alberdi-Zumeta, L. (2019). Eta hik ze uste dun/k? Azpeitiko gazteak hitanoaren inguruan hizketan: usteak, balioak eta diskurtsoak. BAT Soziolinguistika Aldizkaria, 113(4), 129-154.
  • Altuna, J. (2018). Noka eta tokaz galdezka. Jakin, 227-228, 187-192 .
  • Antonov, A. (2015). Verbal allocutivity in a crosslinguistic perspective. Linguistic Typology, 19(1), 55-85. https://doi.org/10.1515/lingty-2015-0002
  • Aranguren, M. (2012). Azpeitiko gazteak eta euskara [Hiznet, sakontze-egitasmoa, UPV/EHU]. Hiznet. https://hiznet.asmoz.org/wp-content/uploads/2018/10/Azpeitia.pdf
  • Azkue, R. M. (1918). Ardi galdua. Jesusen Biotzaren Elaztegia.
  • Azkue, X. (2000). Hitanoa Zumaian. Zumaiako Udala.
  • Azpeitiko Euskara Patronatua (2012). Azpeitiko gazteen hizkuntza-ohiturak. http://www.erabili.eus/plangintzak/gurien/dokumentuak/2012/Azpeitiko_gazteen_hizkuntza_ohiturak_ONDORIOEN_TXOSTENA_ona.pdf
  • Barambones, J. (2012). Mapping the dubbing scene. Audiovisual translation in Basque television. Peter Lang.
  • Beitia, I. (2017). Tokanoka tribua. Eskoriatzako gazteak eta hitanoa: uste, balore eta jarrerak. BAT Soziolinguistika Aldizkaria, 103, 139-166.
  • Belmar, G. (2020). Language variation, contact, revitalization, and translation: A corpus approach to allocutive agreement in Basque. Revista de Llengua i Dret, Journal of Language and Law, 74, 38-57. https://doi.org/10.2436/rld.i74.2020.3410
  • Bereziartua, G. & Muguruza, B. (2020). Euskal hizkun natiboak, ez-natiboak eta hitanoa. In E. Santazilia, D. Krajewska, E. Zuloaga & B. Ariztimuño (arg.), Fontes Linguae Vasconum 50 urte: ekarpen berriak euskararen ikerketari (127.-140. or.). Nafarroako Gobernua. https://doi.org/10.35462/fontes50urte.8
  • Bereziartua, G. & Muguruza, B. (2021). Basque informal talk increasingly restricted to men: The role of gender in the form of address hika. Journal of Language and Linguistic Studies, 17(1), 360-376. https://doi.org/10.52462/jlls.22
  • Brown, R. & Gilman, A. (1960). The pronouns of power and solidarity. In T. A. Sebeok (arg.), Style in language (253.-276. or.). MIT Press.
  • de Rijk, R. P. G. (1991). Familiarity or solidarity: The pronoun hi in Basque. Revista Internacional de los Estudios Vascos, 36, 373-378.
  • Echeverria, B. (2001). Privileging masculinity in the social construction of Basque identit y. Nations and Nationalism, 7(3), 339-363. https://doi.org/10.1111/1469-8219.00020
  • Echeverria, B. (2003). Language ideologies and practices in (en)gendering the Basque nation. Language in Society, 32, 383-413.
  • Echeverria, B. (2016). Harlots and whores but not lovers. Dressing down the pronoun for a female addressee in a Basque Old Testament. In J. Abbou & F. H. Baider (arg.), Gender, language and the periphery (353.-380. or.). John Benjamins. https://doi.org/10.1075/pbns.264.13ech
  • Eguren, L. (2000). El morfema de alocutivo del euskera y el modelo de gramática. Hermeneus, Revista de la Facultad de Traducción e Interpretación de Soria, 2, 95-118.
  • Etxaniz, P. (2001). Tratamenduen bilakaera, to eta no. Fontes Linguae Vasconum, 87, 225-234.
  • Etxebarria, I. (1994). Doblaje y subtitulación en Euskal Telebista. In F. Eguiluz, J. M. Santamaría, V. Olsen, R. Merino-Álvarez & E. Pajares (arg.), Transvases culturales: literatura, cine, traducción (191.-197. or.). UPV/EHU.
  • Euskaltzaindia. (1987). Euskal gramatika. Lehen urratsak (EGLU) II. Euskaltzaindia.
  • Fernández de Arroyabe, A., Eguskiza, L. & Miguel, A. (2019). Does Basque have a future? Implications of hegemonic languages for audivisual consumption by adolescents. Communication & Society, 32(1), 333-349. https://doi.org/10.15581/003.32.1.333-349
  • Garzia, J. (2020). Euskara estandarra eta erregistro informalak. In Euskaltzaindia & Ezkerraberri Fundazioa (arg.), Euskara batua eta tokian tokiko erabilera: korapiloak eta erronkak (99.-110. or.). Euskaltzaindia.
  • Ibañez, J. L., Pérez, J. C. & Zalbidea, B. (1999). Televisión y programación infantil en Euskadi. ZER - Revista de Estudios de Comunicación, 4(7). https://doi.org/10.1387/zer.17408
  • Kintana, X. (2005). Lazarraga poeta zahar gaztearen berri onak. Euskera, 50(1), 129-159.
  • Landabidea, X. & Goirigolzarri, J. (2017). Zergatik dira garrantzitsuak hedabideak XXI. mendean euskararentzat? Euskera, 62(2), 171-185.
  • Larrinaga, A. (2019). Euskararen normalizazioa: ikuspegi orokorra eta Euskal Telebistaren kasu partikularra. UEU; UPV/EHU.
  • Larrinaga, A. (2020). Euskara kolokialaren eskuliburua. UEU.
  • Legard, R., Keegan, J. & Ward, K. (2003). In-depth Interviews. In J. Ritchie, J. Lewis, C. McNaughton Nicholls & R. Ormston (arg.), Qualitative research practice. A guide for Social Science students and researchers (138.-169. or.). SAGE Publications.
  • Legorburu, O. (2018). Genero rolek hitanoaren erabileran izan duten eragina: Antzuolako herritarren diskurtso eta praktikak. BAT Soziolinguistika Aldizkaria, 109, 111-138.
  • Lizardi, A. & Munduate, M. (2015). Non-argument agreements: an approach to Basque allocutivity. Dialectología, ale berezia V, 321-350. https://doi.org/10.1344/dialectologia2015.2015.14
  • Muguruza, B. & Bereziartua, G. (2020). Transmisioaren eragina hitanoaren osasunean: Azpeitiko hiru belaunaldiren azterketa. In I. Camino, X. Artiagoitia, I. Epelde & K. Ulibarri (arg.), Eibartik Zuberoara euskalkietan barrena. Koldo Zuazori gorazarre (545.-564. or.). UPV/EHU.
  • Muguruza, B. & Bereziartua, G. (2021) Dragon Ball on the Basque public TV: influence on viewers’ language attitudes and practices. Journal of Multilingual and Multicultural Development. https://doi.org/10.1080/01434632.2021.1946547
  • Muguruza, B., Bereziartua, G. & Etxeberria, J. (2020). «Ez da mattetzen erakutsi». Azpeitia, hitanoa eta generoen arteko arrakala. Uztaro, 115, 117-143. https://doi.org/10.26876/uztaro.115.2020.6
  • Oyharçabal, B. (1993). Verb agreement with nonarguments: On allocutive agreement. In J. I. Hualde & J. Ortiz de Urbina (arg.), Generative studies in Basque lingustics (89.-114. or.). John Benjamins. https://doi.org/10.1075/cilt.105.04oyh
  • Oyharçabal, B. (1994). Hikako adizkeren paradigmen aurkezpena. Euskera, 39(3), 969-981.
  • Ozaita, J. (2014). Hurbilpen bat tolosaldeko gazteek hitanoari buruz duten pertzepzio, diskurtso eta praktikara. BAT Soziolinguistika Aldizkaria, 91, 83-103.
  • Rebuschi, G. (1981). Autour de formes allocutives du Basque. In Euskaltzaindia (arg.), Euskalarien nazioarteko jardunaldiak (Iker 1) (307.-321. or.). Aranzadi.
  • Rebuschi, G. (1984). Structure de l’énoncé en basque. Société d’Études Linguistiques et Anthropologiques de France (SELAF).
  • Santiago, J. A. (2017). Dragon Ball popularity in Spain compared to current delocalizaed models of consumption. Mutual Images, 2, 110-136. https://doi.org/10.32926/2017.2.san.drago
  • Schreier, M. (2014). Qualitative Content Analysis. In U. Flick (arg.), The SAGE handbook of qualitative data analysis (170.-180. or.). SAGE Publications. https://doi.org/10.4135/9781446282243.n12
  • Segurola, I. (1992ko apirilaren 30a). Gizon, gizarte, gizagaixo. Euskaldunon Egunkaria, 430, 26.