Estimación del sexo a nivel molecular en restos esqueléticos humanos

  1. Izagirre Arribalzaga, Neskuts
  2. Rúa Vaca, Concepción de la
  3. Alzualde Zuloaga, Ainhoa
  4. Bizcarra, N. de
Revista:
Munibe Antropologia - Arkeologia

ISSN: 1132-2217

Año de publicación: 2001

Número: 53

Páginas: 143-150

Tipo: Artículo

Otras publicaciones en: Munibe Antropologia - Arkeologia

Resumen

Es poco lo que se conoce sobre monos del Nuevo Mundo en depósitos arqueológicos. En el sitio Cueva del Guácharo, excavado por la Sociedad Venezolana de Espeleología en 1972 se hallaron restos de primates. La colección de primates está compuesta por una escápula, un canino, un premolar, dos mandíbulas y dos maxilares de araguatos o monos aulladores rojos (Alouatta seniculus) prehispánicos. Las fechas radiocarbónicas asociadas al material arqueológico se ubican entre el 3.485 t 200 y 2.925 ± 135 años antes del presente. Estos restos de primates, -los primeros hallados en contextos arqueológicos de cueva de Venezuela-, son uno de los mamíferos de tama-ño mediano mayormente representados en el yacimiento. Referentes históricos, arqueológicos y etnográficos, reflejan estrechas relaciones entre primates y grupos de posible filiación linguística Caribe de la región, tanto prehispánicos como contemporáneos, siendo los primates objeto de cacería, "mascotas" e inclusive con características cosmológicas particulares. = Little is known about New World monkeys in archaeological sites. In the Guácharo Cave, excavated in 1972 by members of Venezuelan Speleological Society, primate's remains were found. The primates collection is composed by a scapula, a canine, a premolar, two jaws and two maxillary of prehispanic red howler monkeys (Alouatta seniculus). The radiocarbonics dates associated with the archaeological remains of the excavation are between 3.485 ± 200 and 2.925 ± 135 years before present. These primate's remains, -the first ones found in an archaeological cave context in Venezuela,- are one of the medium size mammals mostly represented at the site. Relating historical, archaeological and ethnographic data, reflect narrow relationships between primates and groups of possible Caribbean linguistic filiation in the region, both prehispanic and contemporary. Those primates maybe were games ob-jects, "pets" and even associated with particular cosmological characteristics. = Orain arte Mundu berriko tximuren aztarnarik apenas azaltzen zen jalkin arkeologikoetan. 1972n Venezuelako Espeleologia Elkarteak, Cueva del Guácharo deituriko aztarnategian egindako indusketetan zenbait tximu aztarna topatu zen. Bilduman, hispaniarren aurreko araguato edo tximu ohiukari gorria (Alouatta seniculus) deituriko primateen eskapula bat, betortza bat, hagin bat, bi masailezur eta bi hortzadura daude. Materiale horn dagokion dataketa erradiokarbonikoa 3.485 ± 200 eta 2.925 t 135 B.P.artean kokatzen da. Primate aztarna hauek -Venezuelako kobazulo arkeologiko batean lehen aldiz azaldutakoak-, aztarnategi honetako tamaina erdiko ugaztu-nen artean ugarienetakoak dira. Historia, arkeologia edo etnografiako erreferentzietan, hispaniarren aurreko eta egungo Caribe leinuko talde eta primateen arteko harreman estuak topa daitezke. Primate hauek ehizatuak izan daitezke, edo maskotak. Beste kasu batzuetan ezaugarri kosmologikoak edukitzera iritsi daitezke.