Orixeren Mireio (1930). Literatura proventzarraren eta euskal literaturaren arteko zubia

  1. Fernandez Martinez, Maialen 1
  1. 1 Euskal Herriko Unibertsitatea, UPV/EHU & Université Bordeaux Montaigne, UBM
Revue:
Fontes linguae vasconum: Studia et documenta

ISSN: 0046-435X

Année de publication: 2023

Año: 55

Número: 135

Pages: 205-229

Type: Article

DOI: 10.35462/FLV135.9 DIALNET GOOGLE SCHOLAR

D'autres publications dans: Fontes linguae vasconum: Studia et documenta

Résumé

Mirèio (1859), by the Nobel Fréderic Mistral, was translated into Basque by Orixe, the main translator of Euskaltzaleak nationalist group. Through Mirèio (Mistral, 1859/1930), Orixe wanted to introduce Mistral’s folklorist genre into the Basque Literary System to: 1) enrich it, and 2) promote Basque nationalism. Using Toury’s Contrastive Method and Lefevere’s theory, the source text and target text will be compared, concluding that Orixe translates freely, driven by the target culture’s dominant ideology (language purism and nationalism) and his own ideology (showing Basque’s abstraction capacity). However, the domestication attributed to it is due to Barallat i Falguera’s Spanish relay text (1859/1882).

Références bibliographiques

  • Aranbarri I. & Izagirre K. (1996). Gerraurreko literatur kritika. Labayru.
  • Ariztimuño Aitzol, J. (1986). Obras completas: artículos en los diarios Euzkadi y El Día = Idazlan guztiak V. Euskal kultura pizkundearen eta kristau gizartegintzaren eragile (I). Erein.
  • Biguri, J. L. (2016). Euskararen eta gaztelaniaren arteko itzulpenaren estilistika konparatu baterako materialak. Perpaus erlatibo esplikatiboak euskaratik gaztelaniara eginiko literatura-itzulpenetan [Doktore-tesia, UPV/EHU]. ADDI. https://addi.ehu.es/handle/10810/32669
  • Bilbao, G. (2018). Orixeren itzulpen argitaragabea: Homeroren Iliada VI, 466-496. In G. Bilbao, P. Gartzia & M. K. Menika (arg.), Bai, jauna, bai: fisika euskaraz! Jose Ramon Etxebarria irakaslearen omenez (275.-286. or.). UEU.
  • Burke, P. (2006). Lenguas y comunidades en la Europa Moderna (J. Blasco, itz.). Akal Universitaria.
  • Ciprés, M. A. (2002). Las traducciones catalanas del provenzal en la prensa del siglo XIX. Thélème, 17, 179-195. https://revistas.ucm.es/index.php/THEL/article/view/THEL0202110179A
  • Elhuyar. (d. g.). Elhuyar hiztegia. Elhuyar. https://hiztegiak.elhuyar.eus/
  • Euskaltzaindia. (2012). Euskaltzaindiaren hiztegia. Euskaltzaindia. https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_hiztegianbilatu&task=hasiera&Itemimd=1693&lang=eu
  • Euskaltzaindia. (2021). Euskararen gramatika. 1. liburukia. Euskaltzaindia.
  • Euskaltzaindia. (2023). Orotariko euskal hiztegia (OEH). 11. argit. https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&task=bilaketa&Itemid=413&lang=eu-ES
  • Iztueta, P. (2003). Orixe saiogilea. Utriusque Vasconiae.
  • Jaka, A. (2012). Itzulpenari buruzko gogoeta eta itzulpen-praktika Joseba Sarrionandiaren lanetan. Euskaltzaindia.
  • Lefevere, A. (2017). Translation, rewriting and the manipulation of literary fame. Routledge.
  • Lizardi, X. (1987). Kazetari lanak (L. Otaegi, arg.). Erein.
  • Mendiguren, X. (1988). Orixeren itzulpenaz. RIEV, 33(1), 33-44. https://www.eusko-ikaskuntza.eus/es/publicaciones/orixeren-itzulpenaz/art-13113/
  • Moya, V. (1993). Nombres propios: su traducción. Revista de Filología de la Universidad de La Laguna, 12, 233-248. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=91799
  • Ormaetxea Orixe, N. (1991). Idazlan guztiak. III. liburukia: artikulu eta saiakerak (P. Iztueta, arg.). Eusko Jaurlaritza.
  • Ormaetxea Orixe, N. (2006). Gutunak (1917-1961) (I. Iztueta & P. Iztueta, arg.). Utriusque Vasconiae.
  • Otaegi, L. (2022). Euskal lirikako edizio elebidunak XX. mendeko kanonean. In A. Arcocha & H. Le Bihan (arg.), Territoires, langues, littératures & cultures: confrontations, lectures, translations (95.-121. or.). Tir Rennes & Euskaltzaindia.
  • Rosselló, P. (2010). Mireia, de Frederic Mistral, en el 150 aniversari de la seva publicació. Estudis Romànics, 32, 393-399. https://doi.org/10.2436/20.2500.01.66
  • Ruiz, I. (2003). Aitorkizunen historia eta testua. Orixeren eskuizkributik Lekuonaren ediziora. Gipuzkoako Foru Aldundia.
  • Ruiz, I. (2009). Literaturaren zertarakoa, itzulpenak eta hizkuntzaren auzia Orixerengan. ASJU, 43(1-2), 805-818. https://doi.org/10.1387/asju.1760
  • Toury, G. (2012). Descriptive translation studies and beyond. John Benjamins. https://doi.org/10.1075/btl.100
La source de données: Dialnet